Sau nhiều năm gắn bó với File Explorer, nhiều người dùng có thể đã chuyển sang các trình quản lý tệp bên thứ ba để tìm kiếm trải nghiệm tốt hơn. Tuy nhiên, sự dịch chuyển này lại mở ra một góc nhìn mới mẻ: File Explorer vẫn là một phần cốt lõi không thể thiếu của hệ điều hành Windows. Với những cập nhật thông minh và chiến lược từ Microsoft, công cụ quản lý tệp mặc định này hoàn toàn có thể trở nên mạnh mẽ và hữu ích hơn đáng kể cho mọi đối tượng người dùng, từ cơ bản đến chuyên nghiệp. Để định vị File Explorer trở thành lựa chọn hàng đầu, nó cần học hỏi và tích hợp những tính năng tiên tiến từ các đối thủ để nâng cao trải nghiệm người dùng, đặc biệt là trong lĩnh vực quản lý và tương tác với dữ liệu số.
1. Hỗ Trợ Thẻ (Tab) Nâng Cao Hơn
Hiện trạng và những thiếu sót
Windows 11 cuối cùng đã giới thiệu tính năng duyệt theo thẻ (tabbed browsing) trong File Explorer, một cải tiến được mong đợi từ lâu cho phép người dùng dễ dàng điều hướng giữa các thư mục khác nhau mà không cần mở nhiều cửa sổ riêng biệt. Tuy nhiên, việc triển khai hiện tại của tính năng này vẫn còn khá sơ khai và chưa hoàn thiện. Người dùng không có tùy chọn để ghim các thẻ thường xuyên sử dụng, thiếu phím tắt để mở lại các thẻ đã đóng, và các thẻ cũng không được khôi phục sau khi hệ thống khởi động lại hoàn toàn.
Mặc dù bản cập nhật tháng 3 năm 2025 của Microsoft đã giải quyết một phần vấn đề bằng cách thêm tùy chọn khôi phục các thẻ và cửa sổ đang mở sau khi khởi động lại hoặc đăng nhập, nhưng hạn chế của nó là chỉ hoạt động sau khi hệ thống khởi động lại toàn bộ. Nếu bạn vô tình đóng File Explorer và mở lại, các thẻ của bạn vẫn sẽ biến mất, gây mất thời gian và giảm năng suất làm việc.
Đề xuất cải tiến: Khôi phục tab, Tab Groups
Microsoft nên cân nhắc bổ sung tính năng “Nhóm thẻ” (Tab Groups), một trong những điểm mạnh của các ứng dụng quản lý tệp hàng đầu như Directory Opus. Tính năng Nhóm thẻ cho phép người dùng lưu một tập hợp các thẻ đang mở thành một nhóm và mở lại chúng dựa trên quy trình làm việc hiện tại của họ. Chẳng hạn, một lập trình viên có thể thường xuyên chuyển đổi giữa các tác vụ lập trình, viết tài liệu và chỉnh sửa video; mỗi tác vụ có thể được gán một nhóm thẻ riêng biệt để dễ dàng truy cập và quản lý, từ đó tối ưu hóa quy trình làm việc và tiết kiệm thời gian đáng kể.
2. Chế Độ Xem Song Song (Dual Pane View) Đa Năng
Lợi ích của Dual Pane và sự thiếu vắng ở File Explorer
Điều hướng với chế độ xem song song (Dual Pane) là một thiếu sót lớn khác của File Explorer. Với hai cửa sổ hiển thị cạnh nhau, người dùng có thể nhanh chóng kéo và thả tệp hoặc thư mục giữa các thư mục khác nhau mà không cần mở nhiều cửa sổ riêng biệt. Tính năng này cũng giúp việc so sánh nội dung của hai thư mục trở nên dễ dàng hơn, từ đó thuận tiện cho việc dọn dẹp các tệp trùng lặp và quản lý các bản sao lưu. Việc bổ sung tính năng này có thể cải thiện đáng kể năng suất cho người dùng chuyên nghiệp và những ai thường xuyên làm việc với số lượng lớn dữ liệu.
Giao diện File Pilot với chế độ xem song song Dual Pane trên Windows 11 giúp quản lý tệp hiệu quả hơn
Học hỏi từ các ứng dụng đối thủ
Các ứng dụng như File Pilot và Directory Opus xử lý đa nhiệm rất hiệu quả. Các thẻ của bạn được lưu, có cách dễ dàng để ghim các thư mục thường xuyên sử dụng, và bạn có thể tạo bao nhiêu ngăn (panel) trong một cửa sổ tùy thích. File Explorer có thể học hỏi từ cách triển khai của các ứng dụng này để mang đến một trải nghiệm linh hoạt và đa năng hơn cho người dùng.
3. Cải Thiện Tính Năng Xem Trước Tệp và Tùy Chọn Hiển Thị
Vấn đề với tính năng xem trước hiện tại
Tính năng xem trước tệp trong File Explorer hiện không nhất quán và kém hiệu quả so với các trình quản lý tệp của bên thứ ba, thậm chí còn thua kém cả PowerToys Peek. Mặc dù nó hỗ trợ các định dạng phổ biến như hình ảnh, văn bản, PDF, HTML và tệp .reg, nhưng việc để nó hoạt động ổn định có thể khá phiền phức.
File Explorer gặp khó khăn trong việc hiển thị các loại tệp ít phổ biến hơn và, theo kinh nghiệm thực tế, thường xuyên không thể xem trước ngay cả các tệp văn bản và PDF. Một tùy chọn xem trước đáng tin cậy hơn sẽ là một công cụ tiện lợi để nhanh chóng duyệt qua các tệp mà không cần mở chúng hoặc sử dụng các ứng dụng bên thứ ba để xem nội dung.
Giới thiệu Column View và lợi ích
Một trong những tính năng hữu ích nhất ở các ứng dụng quản lý tệp khác là “Column view” (chế độ xem cột), cho phép bạn duyệt các thư mục theo cấu trúc cây. Bạn có thể sử dụng bàn phím để điều hướng qua các thư mục mà không cần quay lại hay di chuyển tới liên tục. Đây là một tính năng mà File Explorer nên học hỏi để người dùng có thể dễ dàng nắm bắt vị trí hiện tại của mình trong cấu trúc thư mục lớn.
4. Nâng Cấp Tốc Độ Tìm Kiếm
Hạn chế của chức năng tìm kiếm hiện tại
File Explorer tương đối chậm so với các lựa chọn thay thế của bên thứ ba như File Pilot. Chức năng tìm kiếm của nó hoạt động với tốc độ “rùa bò” và mất rất nhiều thời gian để hiển thị kết quả, đặc biệt khi quét các thư mục lớn hoặc ổ đĩa ngoài. Nhiều yếu tố góp phần làm chậm quá trình tìm kiếm, bao gồm việc thiếu lập chỉ mục toàn hệ thống trừ khi được bật thủ công cho các thư mục cụ thể.
Mặc dù người dùng có thể xây dựng lại toàn bộ chỉ mục tìm kiếm để cải thiện tốc độ tìm kiếm của Windows, thêm thủ công các thư mục và loại tệp vào tùy chọn lập chỉ mục, và tinh chỉnh các vị trí không được lập chỉ mục để tắt tìm kiếm siêu dữ liệu nhằm tìm tệp nhanh hơn. Tuy nhiên, hầu hết người dùng sẽ không bao giờ thực hiện các cài đặt này và phải chịu đựng các vấn đề tìm kiếm chậm. Điều này khiến Microsoft cần phải triển khai một giải pháp mạnh mẽ hơn ngay từ đầu.
Giải pháp từ các tiện ích bên thứ ba và tiềm năng của File Explorer
Các tiện ích tìm kiếm bên thứ ba như Everything quét toàn bộ hệ thống tệp NTFS và ReFS, sau đó xây dựng chỉ mục riêng để cung cấp kết quả tìm kiếm tức thì, ngay cả khi chúng có thể làm tăng mức sử dụng CPU một chút. Một chức năng tìm kiếm nhanh hơn và phản hồi tốt hơn sẽ tiết kiệm thời gian và giảm sự khó chịu, đặc biệt đối với những người dùng có bộ sưu tập tệp khổng lồ.
5. Lọc, Sắp Xếp Tệp Nâng Cao và Hỗ Trợ Siêu Dữ Liệu
Hạn chế về bộ lọc và tổ chức tệp
File Explorer cho phép bạn tìm kiếm tệp nhanh hơn bằng cách sử dụng các bộ lọc như ngày, tên, kích thước và loại tệp. Tuy nhiên, nó kém trực quan, và hầu hết mọi người chưa bao giờ sử dụng các bộ lọc này vì chúng bị ẩn sâu trong cài đặt. Microsoft có thể cải thiện bằng cách thêm các bộ lọc đa tiêu chí nâng cao, kết hợp nhiều bộ lọc, khả năng lưu các bộ lọc và lọc trực tiếp tức thì để chỉ hiển thị một loại tệp cụ thể.
Tùy chọn chỉnh sửa thẻ (tag) trong File Explorer của Windows 11, cần cải tiến để quản lý tệp tốt hơn
Đề xuất tính năng quản lý tệp thông minh hơn
File Explorer cũng cần các công cụ tổ chức tệp được nâng cấp. Nó thiếu các thư mục được mã hóa màu sắc, các thẻ (tags) và nhãn tùy chỉnh để dễ dàng phân biệt các tệp ngay từ cái nhìn đầu tiên. Nó cũng thiếu khả năng nhóm các tệp dựa trên siêu dữ liệu như tác giả, loại dự án và danh mục tệp. Chức năng đổi tên hàng loạt tích hợp trong File Explorer cũng còn cơ bản, vì không có cách nào để thêm tiền tố động, thay thế văn bản cụ thể trong tên tệp, thay đổi tiện ích mở rộng tệp hàng loạt hoặc thêm siêu dữ liệu vào tên tệp.
6. Cung Cấp Các Tính Năng Tùy Chỉnh Chuyên Sâu
Hạn chế tùy biến giao diện
Mặc dù thiết kế của File Explorer đã được cải thiện, nhưng nó vẫn cung cấp khả năng tùy chỉnh hạn chế cho thanh công cụ và menu của mình. Người dùng không thể thêm, xóa hoặc sắp xếp lại các biểu tượng trên thanh công cụ, cũng như không thể cá nhân hóa menu ngữ cảnh để phù hợp với quy trình làm việc của họ. Bạn muốn ẩn một phần nào đó? Có thể, nhưng chỉ tạm thời, vì nó sẽ xuất hiện trở lại vào lần tiếp theo bạn mở cửa sổ. Trong khi đó, các ứng dụng của bên thứ ba như Files cho phép bạn ẩn bất kỳ phần nào bạn muốn và quan trọng hơn là ghi nhớ các lựa chọn của bạn.
Khả năng cá nhân hóa dựa trên ứng dụng đối thủ
Microsoft có thể học hỏi từ File Pilot và cho phép người dùng ghim các hành động thường dùng nhất (như đổi tên, thuộc tính và Mở bằng) lên đầu menu. Tương tự, các thanh công cụ có thể tùy chỉnh theo kiểu Directory Opus, các nhãn tùy chỉnh và thẻ có thể giúp tăng tốc các tác vụ lặp đi lặp lại bằng cách đặt các lệnh thường dùng trong tầm tay.
Các trình quản lý tệp nâng cao như Directory Opus cho phép tùy chỉnh giao diện hoàn toàn – bạn có thể sắp xếp lại các thanh công cụ và quyết định chính xác các nút bấm sẽ đặt ở đâu. Chúng cũng cung cấp các tính năng hữu ích như nhật ký tệp, ghi lại mọi hành động bạn thực hiện, chẳng hạn như xóa tệp. Bằng cách này, bạn có thể dễ dàng xem lại các bước của mình và tránh phỏng đoán những gì có thể đã xảy ra sai sót.
7. Tối Ưu Tốc Độ Truyền Tệp và Xử Lý Lỗi
Vấn đề hiệu suất khi truyền tệp
File Explorer có thể hoạt động chậm, đặc biệt khi di chuyển một số lượng lớn tệp và truyền giữa các ổ đĩa. Nó cũng gặp vấn đề với việc quản lý hàng đợi truyền tệp kém, với nhiều tác vụ truyền xảy ra đồng thời và làm chậm mọi thứ, dẫn đến sự khó chịu trong quá trình sao lưu lớn hoặc các dự án quan trọng.
Nếu xảy ra lỗi, thao tác sẽ đơn giản là tạm dừng hoặc hủy thay vì có thể thử lại, tiếp tục hoặc bỏ qua các tệp gặp sự cố. Các ứng dụng như Directory Opus cung cấp khả năng truyền tệp nhanh hơn với nhiều luồng và khả năng điều chỉnh thủ công kích thước bộ đệm để làm việc với các tệp lớn.
Cách các công cụ khác xử lý và cơ hội cho File Explorer
Việc bổ sung thêm các tính năng hữu ích cho File Explorer không chỉ là để tạo ra trình quản lý tệp tốt nhất cho Windows; các tiện ích quản lý tệp bên thứ ba luôn làm tốt hơn điều này. Quan trọng hơn, đó là việc cung cấp một tùy chọn tích hợp vững chắc cho những người dùng đã quen thuộc với giao diện và bố cục, không cần phải học lại mọi thứ với một tiện ích mới. Microsoft có cơ hội cải thiện đáng kể trải nghiệm cho hàng triệu người dùng bằng những cập nhật chu đáo.
Mặc dù nhiều người—bao gồm cả các chuyên gia—vẫn tìm đến các giải pháp thay thế để có trải nghiệm tinh tế hơn, File Explorer vẫn có thể trở thành trình quản lý tệp duy nhất mà hầu hết chúng ta cần nếu Microsoft thực hiện những thay đổi cần thiết. Hãy cùng diemhencongnghe.com chờ đợi và hy vọng vào những bước tiến đột phá của File Explorer trong tương lai, giúp nâng cao hiệu suất làm việc và trải nghiệm người dùng Windows.
