Hệ điều hành Windows của Microsoft mang đến vô vàn tính năng mạnh mẽ, nhưng đôi khi, những lo ngại về quyền riêng tư xung quanh chúng có thể khiến người dùng ngần ngại. Mặc dù vậy, một số tính năng này thực sự rất hữu ích và thậm chí đáng để bạn chấp nhận việc Windows có thể thu thập một chút dữ liệu cá nhân để đổi lấy sự tiện lợi vượt trội. Trong thế giới công nghệ hiện đại, việc cân bằng giữa tiện ích và bảo mật luôn là một bài toán khó, và Windows không phải là ngoại lệ.
1. Dịch Vụ Định Vị (Location Services)
Việc bật dịch vụ định vị trên thiết bị Windows của bạn mang lại những lợi ích tương tự như khi bạn sử dụng chúng trên điện thoại. Với những người thường xuyên di chuyển và có thói quen kiểm tra lộ trình trước khi ra khỏi nhà, việc sử dụng các ứng dụng bản đồ như Google Maps trên trình duyệt sẽ không thể thực hiện được nếu thiếu tính năng này. Dịch vụ định vị giúp ứng dụng và trang web tự động xác định vị trí của bạn, loại bỏ nhu cầu nhập thủ công liên tục.
Giao diện cài đặt Dịch vụ Định vị trên Windows 11, cho phép quản lý quyền truy cập vị trí của ứng dụng
Một kịch bản phổ biến hơn nữa là khi máy tính của bạn sử dụng dịch vụ định vị để xác định khu vực địa lý. Điều này đặc biệt hữu ích cho các nội dung giải trí như phim, chương trình truyền hình hoặc trò chơi, vốn có thể khác nhau về khả dụng tùy theo từng khu vực. Khi các ứng dụng có quyền truy cập vào vị trí của bạn, chúng có thể tự động hiển thị nội dung phù hợp với khu vực đó. Windows cũng sử dụng dữ liệu vị trí để cung cấp thông tin cho các tiện ích nhỏ và tính năng rải rác trong hệ điều hành, điển hình như thông tin thời tiết, múi giờ và cả tính năng “Tìm thiết bị của tôi” (Find My Device) trên Windows 11, giúp xác định vị trí thiết bị trong trường hợp bị thất lạc.
2. Trải Nghiệm Chia Sẻ (Shared Experiences)
Tính năng Trải nghiệm Chia sẻ (Shared Experiences) trên Windows cho phép bạn chuyển tiếp công việc đang thực hiện trên máy tính sang điện thoại của mình một cách liền mạch. Ngoài ra, nó cũng kích hoạt các chức năng như Nearby Share (chia sẻ lân cận) và các ứng dụng điều khiển từ xa hoặc ứng dụng đồng hành trên điện thoại, chẳng hạn như Phone Link (Liên kết Điện thoại).
Giao diện ứng dụng Phone Link trên Windows, kết nối và đồng bộ với điện thoại Android thông qua tính năng Shared Experiences
Việc đồng bộ hóa nội dung như email, thông báo và nhiều thứ khác giữa các thiết bị yêu cầu bạn phải đăng nhập bằng tài khoản và cấp quyền cho dịch vụ đồng bộ truy cập dữ liệu để truyền tải giữa các thiết bị của bạn. Đây có thể là một mối lo ngại về quyền riêng tư, nhưng đồng thời cũng mang lại sự tiện lợi đáng kinh ngạc. Microsoft từng có những cách triển khai gây tranh cãi, như việc bật tính năng này theo mặc định trong Windows 10 hay ẩn nó sâu trong cài đặt ứng dụng trên Windows 11. Tuy nhiên, nếu bạn yêu thích cách đồng bộ giữa Mac và iPhone hoạt động, đây là tính năng gần nhất mà bạn có thể trải nghiệm trên Windows.
3. Tìm Kiếm Nội Dung và Lịch Sử (Content Search & Content History)
Bạn có bao giờ tự hỏi làm thế nào mà các tệp hoặc thư mục bạn đã tìm kiếm trong Windows lại xuất hiện nhanh chóng vào lần tới khi bạn tìm chúng không? Windows có một vài “mẹo” thú vị để giúp bạn nhanh chóng tìm thấy thứ mình cần, dù điều này đôi khi yêu cầu một vài biện pháp “xâm phạm” nhất định.
Trong Windows 11, Content Search (Tìm kiếm Nội dung) đề cập đến khả năng của máy tính tìm kiếm các tệp dựa trên nội dung bên trong chúng, thay vì chỉ sử dụng tên tệp. Như bạn có thể đoán, điều này giúp việc tìm kiếm các tệp như tài liệu và bảng tính trở nên cực kỳ dễ dàng. Nếu bạn thường xuyên làm việc với số lượng lớn tài liệu và không có thói quen đặt tên hoặc sắp xếp chúng một cách hợp lý, tính năng này chắc chắn sẽ là cứu cánh. Content History (Lịch sử Nội dung) theo dõi những gì bạn đang tìm kiếm trên máy tính. Bạn có thể tắt nó, nhưng nếu bạn thấy mình liên tục tìm kiếm cùng một tệp, tính năng này có thể rất tiện dụng.
4. Windows Recall
Windows Recall có lẽ là tính năng gây tranh cãi nhất mà Microsoft đã ra mắt trong thời gian dài. Mặc dù việc máy tính của bạn tự động chụp ảnh màn hình ngẫu nhiên những gì bạn đang làm có thể gây lo ngại, nhưng nó lại là một trợ thủ đắc lực nếu bạn cần tìm kiếm thứ gì đó mà không nhớ rõ tên tệp hoặc thư mục – một tình huống mà nhiều người dùng thường xuyên gặp phải.
Biểu tượng Windows 11, đại diện cho tính năng Recall gây tranh cãi về quyền riêng tư
Tính năng này hoạt động bằng cách chụp ảnh màn hình định kỳ về hoạt động của bạn trên máy tính, sau đó sử dụng CoPilot để tìm kiếm thông qua chúng nhằm giúp bạn tìm thấy những gì mình đang làm. Recall là một cơn ác mộng về quyền riêng tư đối với một số người, nhưng lại là sự tiện lợi đối với những người khác. Ban đầu, Recall đặc biệt gây tranh cãi do các lỗ hổng bảo mật trong lần triển khai đầu tiên, có khả năng làm rò rỉ dữ liệu nhạy cảm được chụp lại. Tuy nhiên, Microsoft tuyên bố đã khắc phục những vấn đề này kể từ đó, biến Recall thành một tính năng khả thi để sử dụng, nếu bạn không bận tâm đến phương thức hoạt động của nó.
5. Chia Sẻ Dữ Liệu Chẩn đoán (Sharing Diagnostic Data)
Đây là một điều khá hiển nhiên, nhưng giống như hầu hết mọi sản phẩm trên thế giới, Microsoft thu thập phản hồi và dữ liệu từ người dùng để giúp cải thiện Windows cho tất cả mọi người. Đối với hầu hết các sản phẩm phần mềm, dữ liệu này được thu thập dưới dạng dữ liệu chẩn đoán, thường bao gồm nhà sản xuất và mẫu thiết bị của bạn, thông số kỹ thuật phần cứng, phiên bản Windows bạn đang chạy, cũng như tên, email và các thông tin cá nhân khác của bạn.
Tất cả dữ liệu này được thu thập từ hàng triệu máy tính chạy các phiên bản Windows khác nhau trên khắp thế giới, gửi đến Microsoft, sau đó được sử dụng để cải thiện Windows hoặc các ứng dụng và tính năng của nó. Chắc chắn, điều đó đáng lo ngại khi bạn phân tích nó như vậy. Tuy nhiên, Microsoft dù sao cũng đã biết rất nhiều về máy tính của bạn. Vì vậy, mặc dù bạn có thể tắt tính năng này – và sẽ không ai trách bạn nếu bạn làm vậy – nó cũng có thể giúp xác định các vấn đề mà Microsoft cần khắc phục.
Cân Bằng Giữa Tiện Ích Và Quyền Riêng Tư Trong Kỷ Nguyên Công Nghệ
Chúng tôi không đề xuất bạn sẵn sàng từ bỏ tất cả dữ liệu của mình cho Microsoft chỉ để cuộc sống dễ dàng hơn. Tuy nhiên, khi các sản phẩm và dịch vụ AI tiếp tục tích hợp vào cuộc sống hàng ngày của chúng ta, việc thu thập dữ liệu sẽ ngày càng trở nên phổ biến. Một tính năng có thể thực sự tiện lợi, nhưng nếu bạn phải trả giá cho sự tiện lợi đó bằng quyền riêng tư của mình, thì bạn cũng nên nhận được một số lợi ích xứng đáng từ nó. Điều quan trọng là mỗi người dùng cần tự cân nhắc và quyết định mức độ đánh đổi phù hợp với nhu cầu và mức độ thoải mái cá nhân.
Hãy tìm hiểu thêm về cách quản lý cài đặt quyền riêng tư trên Windows của bạn để tối ưu trải nghiệm và bảo vệ thông tin cá nhân hiệu quả nhất!
