Từ những chiếc điện thoại thông minh đầu tiên xuất hiện vào những năm đầu thập niên 2010 cho đến nay, công nghệ di động đã có những bước tiến vượt bậc. Điện thoại ngày càng mạnh mẽ hơn, màn hình đẹp hơn, camera chụp ảnh đỉnh cao và khả năng kết nối không ngừng được cải thiện. Tuy nhiên, khi nhìn lại hành trình phát triển này, không ít người dùng, đặc biệt là những tín đồ công nghệ lâu năm, không khỏi nhận ra rằng smartphone hiện đại cũng đã đánh mất đi một số tiện ích hoặc trở nên “tệ hơn” ở một vài khía cạnh. Điều này đôi khi gây ra những bất tiện hoặc phát sinh thêm chi phí không đáng có. May mắn thay, một số vấn đề có thể được khắc phục, nhưng đối với số khác, người dùng gần như không có lựa chọn nào. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích 7 “điểm lùi” đáng chú ý của điện thoại thông minh ngày nay và gợi ý các giải pháp tối ưu cho người dùng Việt.
1. Hỗ Trợ eSIM Độc Quyền: Tiện Lợi Hay Bất Tiện Khẩn Cấp?
Một trong những thay đổi gần đây nhất trên điện thoại thông minh hiện đại là việc chuyển sang hỗ trợ eSIM, thậm chí có những mẫu chỉ dùng eSIM. Bản thân công nghệ eSIM không hề tệ, ngược lại, nó giúp giải phóng không gian bên trong máy cho viên pin lớn hơn hoặc thiết kế mỏng hơn. Hơn nữa, eSIM còn được đánh giá là an toàn hơn so với thẻ SIM vật lý truyền thống. Tuy nhiên, mặt trái của việc chỉ hỗ trợ eSIM lại nằm ở sự bất tiện trong các tình huống khẩn cấp, một nhược điểm lớn đối với những người dùng thường xuyên di chuyển hoặc cần độ linh hoạt cao.
Điện thoại thông minh minh họa việc chuyển đổi từ SIM vật lý sang eSIM
Nếu thiết bị của bạn bị hỏng hóc hoặc cạn kiệt pin trong khi bạn cần giữ kết nối liên lạc, việc chuyển đổi eSIM trở nên vô cùng khó khăn vì đòi hỏi phải truy cập được vào điện thoại. Với một thẻ SIM vật lý, bạn chỉ cần tháo SIM ra, lắp vào một thiết bị khác và mọi thứ đã sẵn sàng. Nhưng với eSIM, bạn không thể chuyển số điện thoại của mình nếu chiếc điện thoại chính bị hỏng hoặc hết nguồn. Đây là lý do vì sao nhiều người, dù iPhone của họ có cả eSIM và SIM vật lý, vẫn chọn sử dụng SIM vật lý và thậm chí mang theo một chiếc điện thoại “cục gạch” sạc đầy pin. Giải pháp này giúp họ đảm bảo kết nối liên lạc trong trường hợp điện thoại thông minh gặp sự cố, khắc phục một trong những nhược điểm lớn nhất của xu hướng eSIM.
2. Loại Bỏ Khe Cắm Thẻ Nhớ Ngoài: Áp Lực Chi Phí và Giới Hạn Lưu Trữ
Một “bước lùi” khác của điện thoại thông minh hiện đại là việc các nhà sản xuất loại bỏ khe cắm thẻ nhớ ngoài, đặc biệt là khe cắm microSD. Vài năm trước, việc một chiếc smartphone có khe cắm thẻ nhớ microSD chuyên dụng là điều hết sức bình thường. Nhờ đó, người dùng có thể dễ dàng mua một chiếc thẻ microSD giá rẻ và ngay lập tức tăng gấp đôi, gấp ba, thậm chí gấp bốn dung lượng lưu trữ cho ảnh, video và ứng dụng.
Màn hình menu bộ nhớ trên điện thoại Android
Ngày nay, chuẩn mực mới là bạn không còn lựa chọn mở rộng bộ nhớ, dù là thông qua khe cắm chuyên dụng hay khe SIM lai. Mặc dù dung lượng lưu trữ mặc định ngày càng tăng (hầu hết các điện thoại hiện nay bắt đầu từ 64GB hoặc 128GB), nhưng điều này thường không đủ. Hệ thống và ứng dụng chiếm nhiều không gian hơn, và bạn cũng không thể sử dụng hết toàn bộ dung lượng có sẵn mà không có nguy cơ ảnh hưởng đến hiệu suất.
Người dùng giờ đây buộc phải mua các phiên bản dung lượng cao hơn với giá đắt đỏ ngay từ đầu, hoặc phải trả tiền cho các dịch vụ lưu trữ đám mây. Đơn cử như iPhone 16 Pro, phiên bản cơ bản 128GB có giá 999 USD, nhưng bạn phải trả thêm 100 USD cho mỗi 128GB tăng thêm. Samsung cũng tính thêm khoảng 60 USD cho mỗi 128GB trên các mẫu điện thoại flagship của họ. Mức giá này khá cao, đặc biệt khi bạn có thể mua một thẻ nhớ microSD 512GB với giá chưa đến 50 USD trên thị trường.
May mắn thay, bạn không cần khe cắm thẻ microSD để mở rộng bộ nhớ. Nếu điện thoại của bạn hỗ trợ USB On-The-Go (OTG), bạn có thể mua một bộ chuyển đổi hoặc cáp OTG tương thích để kết nối ổ USB ngoài hoặc ổ flash để tăng thêm dung lượng lưu trữ. Đối với iPhone, bạn có thể cân nhắc Bộ đọc thẻ SD USB-C của Apple. Ngoài ra, việc tận dụng các dịch vụ lưu trữ đám mây tốt nhất cũng là một giải pháp hữu ích để lưu trữ tệp tin của bạn, với nhiều dịch vụ cung cấp dung lượng miễn phí đáng kể.
3. Không Kèm Củ Sạc Trong Hộp: Chiêu Trò Môi Trường Hay Gánh Nặng Người Dùng?
Một xu hướng gây khó chịu khác là việc các nhà sản xuất hiện chỉ bán thiết bị kèm theo cáp sạc mà không có củ sạc (bộ sạc tường) trong hộp. Lý do chính thức được đưa ra là vì mục đích môi trường, với lập luận rằng không có củ sạc sẽ giảm rác thải điện tử, thu nhỏ bao bì và giảm lượng khí thải vận chuyển. Đây được coi là một bước tiến hướng tới sự bền vững, dựa trên giả định rằng mọi người đều đã có sẵn một bộ sạc.
Hộp và các phụ kiện bên trong iPhone 14 Plus
Tuy nhiên, trên thực tế, điều này lại gây ra sự bất tiện và phát sinh thêm chi phí cho người dùng. Điều mà các nhà sản xuất không đề cập là các thiết bị mới của họ thường hỗ trợ các chuẩn sạc nhanh mà một củ sạc cũ kỹ từ vài năm trước không thể đáp ứng. Vì vậy, ngay cả khi bạn có một ngăn kéo đầy củ sạc, chúng có thể không cung cấp điện áp hoặc công suất cần thiết cho điện thoại mới của bạn để đạt tốc độ sạc tối đa.
Trong một số trường hợp, củ sạc cũ của bạn sẽ hoàn toàn không hoạt động. Điều này đã xảy ra với nhiều người dùng khi mua các mẫu điện thoại mới. Đối với những người mua lần đầu, đây là một xu hướng khó chịu vì họ sẽ mở hộp thiết bị mới và nhận ra rằng mình không thể cắm sạc vào ổ điện cho đến khi bỏ thêm tiền để mua một củ sạc tương thích riêng, thường là với mức giá cao từ chính nhà sản xuất.
4. Kích Thước Quá Lớn: Khó Cầm Nắm, Giảm Tính Di Động
Điện thoại hiện đại đã trở nên ngày càng lớn hơn theo thời gian, thường trở nên quá khổ để cầm nắm thoải mái. Điều này có thể không rõ ràng nếu bạn mới mua thiết bị đầu tiên gần đây, nhưng đối với bất kỳ ai đã sử dụng điện thoại thông minh hơn một thập kỷ, sự khác biệt là rất rõ ràng.
Ví dụ, vào năm 2011, màn hình 5,3 inch của Samsung Galaxy Note đã là kích thước lớn nhất có sẵn. Nó được gọi là “phablet” vì màn hình của nó đã gần bằng kích thước của một chiếc máy tính bảng.
Màn hình khóa Samsung Galaxy S25 Ultra trên tay
Chỉ một thập kỷ sau, Samsung ra mắt một thiết bị màn hình lớn khác, Galaxy S21 Ultra, với màn hình lớn hơn nhiều là 6,8 inch. Và đến năm 2025, Galaxy S25 Ultra dự kiến sẽ có màn hình 6,9 inch – kích thước từng được coi là của máy tính bảng. Không chỉ Samsung, nhiều điện thoại hiện nay có màn hình ít nhất 6,6 inch.
Mặc dù không gian màn hình rộng hơn rất tuyệt vời để xem video và chơi game, nhưng nó lại không thuận tiện cho việc thao tác bằng một tay. Những thiết bị khổng lồ này cũng ảnh hưởng đến tính di động, vì chúng hầu như không thể vừa túi quần. Mặc dù vẫn có một số điện thoại nhỏ gọn tồn tại, nhưng chúng ngày càng hiếm và thường đi kèm với những đánh đổi, chẳng hạn như pin nhỏ hơn và chip kém mạnh mẽ hơn.
5. Chi Phí Sửa Chữa Đắt Đỏ: Mối Lo Ngại Lớn Cho Người Dùng
Không chỉ giá điện thoại dường như ngày càng tăng cao, mà chi phí sửa chữa các thiết bị này cũng trở nên đắt đỏ hơn. Điện thoại thông minh hiện đại thường được niêm phong chặt chẽ với mặt lưng kính và các linh kiện bên trong được bố trí dày đặc, khiến ngay cả những sửa chữa phổ biến cũng trở nên tốn kém.
Lấy ví dụ về màn hình bị nứt, một vấn đề rất phổ biến. Theo công cụ ước tính chi phí sửa chữa của Apple, bạn sẽ phải trả 329 USD để thay màn hình iPhone 16 Pro. Đối với iPhone 16 Pro Max, chi phí ước tính là 379 USD.
Ước tính chi phí sửa chữa iPhone 16 trên trang hỗ trợ của Apple
Để thay màn hình và mặt kính lưng, bạn sẽ phải trả 429 USD và 499 USD lần lượt cho iPhone 16 Pro và 16 Pro Max. Đối với dòng Samsung Galaxy S25, chi phí thay màn hình là 174 USD, 199 USD và 259 USD lần lượt cho S25, S25+ và S25 Ultra. Thật khó tin khi bạn phải trả từ 20% đến 33% giá bán lẻ của điện thoại chỉ để sửa chữa riêng màn hình.
Tuy nhiên, bạn có thể tự bảo vệ mình khỏi những chi phí sửa chữa đắt đỏ bằng cách đăng ký gói bảo hiểm thiết bị hoặc bảo hành mở rộng từ nhà sản xuất, chẳng hạn như AppleCare+, Samsung Care+, hoặc các lựa chọn từ bên thứ ba. Ví dụ, nếu bạn chi trả cho AppleCare+, bạn sẽ chỉ phải trả 29 USD cho việc sửa chữa màn hình hoặc hư hỏng mặt kính lưng trên bất kỳ chiếc iPhone đời mới nào.
6. Phần Mềm Rác (Bloatware) Tràn Lan: Gây Chật Chội và Giảm Hiệu Năng
Phần mềm rác (bloatware) không phải là vấn đề mới, nhưng điện thoại thông minh hiện đại đã lạm dụng nó quá mức. Đối với những người chưa quen, bloatware là tất cả các ứng dụng được cài đặt sẵn trên điện thoại của bạn, một số trong đó bạn sẽ không bao giờ sử dụng.
Bloatware của nhà sản xuất chủ yếu bao gồm các ứng dụng của họ cho tin nhắn, mua sắm, tin tức, truyền phát và gọi điện, cùng với các ứng dụng tiện ích như dọn dẹp bộ nhớ và tối ưu hóa. Và nếu bạn mua thiết bị từ một nhà mạng di động, bạn sẽ nhận được nhiều bloatware hơn nữa. Tệ hơn nữa, trên một số thiết bị Android, bạn sẽ thấy một công ty cài đặt sẵn các ứng dụng của họ ngoài các phiên bản của Google, khiến bạn có hai ứng dụng được cài đặt sẵn với cùng chức năng.
Điện thoại Samsung với các ứng dụng Samsung tích hợp trong thư mục
Có thể thông cảm cho các nhà sản xuất về một số ứng dụng nhất định, vì việc cung cấp các ứng dụng cho một số chức năng ngay từ đầu là hợp lý, giúp người mới bắt đầu dễ dàng sử dụng. Tuy nhiên, không có lý do gì để cài đặt sẵn nhiều ứng dụng cùng thực hiện một chức năng. May mắn thay, nếu bạn cảm thấy khó chịu với bloatware, bạn có thể thử gỡ cài đặt các ứng dụng này trên Android. Đối với các ứng dụng cài đặt sẵn không thể gỡ cài đặt, hãy thử vô hiệu hóa chúng để giải phóng bộ nhớ và cải thiện hiệu suất.
7. Mất Cổng Tai Nghe 3.5mm: Giảm Trải Nghiệm Âm Thanh và Tăng Bất Tiện
Một trong những mất mát đáng tiếc nhất trên điện thoại thông minh là việc hầu hết chúng không còn đi kèm cổng tai nghe 3.5mm. Một thập kỷ trước, đây là một tính năng tiêu chuẩn và việc tìm một chiếc smartphone không có cổng này khó hơn nhiều so với việc tìm thấy nó. Giờ đây, hầu hết các thiết bị đã loại bỏ hoàn toàn jack cắm 3.5mm, và cách duy nhất để nghe nhạc hoặc podcast mà không gặp rắc rối là sử dụng tai nghe hoặc tai nghe không dây.
Cổng USB-C của iPhone 16 Plus
Tất nhiên, việc loại bỏ cổng 3.5mm đã dẫn đến các thiết kế mỏng hơn và đẹp hơn, nhưng đây lại là một điều đáng buồn cho bất kỳ ai muốn có chất lượng âm thanh cao nhất. Chắc chắn, Bluetooth có thể mang lại âm thanh chất lượng cao, nhưng nó khá phức tạp: thứ nhất, nó phụ thuộc rất nhiều vào codec được sử dụng bởi cả nguồn phát và tai nghe.
Việc sử dụng Bluetooth cũng thêm vào sự bất tiện vì bạn cần sạc tai nghe hoặc tai nghe của mình để sử dụng, không giống như tai nghe có dây. Nếu bạn thực sự nhớ việc sử dụng tai nghe có dây với điện thoại của mình, bạn có thể mua một bộ chuyển đổi. Đối với các mẫu iPhone đời cũ, bạn có thể tìm mua bộ chuyển đổi Lightning sang Jack tai nghe 3.5 mm. Còn đối với các mẫu iPhone mới hơn và điện thoại Android dùng cổng USB-C, bộ chuyển đổi USB-C sang 3.5mm của Apple hoặc các sản phẩm tương tự từ các hãng khác là những lựa chọn lý tưởng.
Mặc dù điện thoại thông minh đã trở nên đẹp hơn, nhanh hơn và mạnh mẽ hơn, nhưng thật khó để bỏ qua việc chúng cũng đã có những bước lùi đáng kể ở một số khía cạnh tiện ích và chi phí. Tuy nhiên, không phải tất cả đều là tin xấu. Một số vấn đề này có giải pháp, nhưng sẽ tốt hơn nhiều nếu các công ty chính thức giải quyết chúng ngay từ khâu thiết kế. Hy vọng rằng trong tương lai, các nhà sản xuất sẽ lắng nghe phản hồi của người dùng để mang lại những trải nghiệm tốt hơn, cân bằng giữa đổi mới công nghệ và tiện ích sử dụng, giúp điện thoại thông minh thực sự trở thành công cụ hỗ trợ đắc lực nhất cho cuộc sống hàng ngày. Hãy để lại bình luận và chia sẻ những “điểm tệ” nào trên smartphone hiện đại mà bạn cảm thấy khó chịu nhất!
