Nền tảng AM5 của AMD đã ra mắt từ năm 2022 và tôi đánh giá cao nó nếu bạn đang xây dựng một chiếc PC mới vào năm 2025. Tuy nhiên, cá nhân tôi vẫn đang sử dụng bo mạch chủ AM4 với chip Ryzen 7 5800X3D và chưa sẵn sàng nâng cấp ở thời điểm hiện tại. Chắc chắn, việc chuyển sang một nền tảng mới và một CPU nhanh hơn sẽ cải thiện hiệu suất chơi game của tôi, nhưng mức tăng FPS đó chưa xứng đáng với số tiền tôi phải bỏ ra lúc này.
Bạn có thể cho rằng tôi đang “bỏ lỡ” một số lợi ích như bộ nhớ DDR5 tốc độ cao hơn hay SSD PCIe 5.0, nhưng tôi chưa vội trải nghiệm những ưu điểm đó. Đối với một người dùng đã có sẵn cấu hình AM4, AM5 dường như là một khoản đầu tư tốn kém chỉ để đổi lấy những cải thiện nhỏ. Ngay cả khi bạn đang dùng một bộ xử lý cũ hơn như Ryzen 7 3700X, bạn chỉ cần chi khoảng 250 USD cho một chiếc Ryzen 7 5700X3D là đã có thể thấy sự tăng đáng kể về hiệu năng. Vì vậy, hãy để tôi giải thích chi tiết lý do tại sao tôi vẫn sẽ gắn bó với AM4 trong tương lai gần.
Chip X3D trên AM4 vẫn mang lại hiệu năng tuyệt vời
Ryzen 7 5800X3D của tôi không gây nghẽn cổ chai RTX 4090 ở độ phân giải cao
CPU AMD Ryzen 7 5800X3D, chip AM4 hiệu năng cao với 3D V-Cache
Nhiều người thường quá lo lắng về hiện tượng nghẽn cổ chai (CPU bottleneck), nhưng nếu bạn chủ yếu chơi game ở độ phân giải cao như 1440p và 4K, một bộ xử lý có tốc độ khá là quá đủ. Ví dụ, tôi ban đầu xây dựng PC của mình với Ryzen 9 5900X và RTX 3090. Khi nâng cấp lên RTX 4090 vào năm 2022, tôi nhận thấy CPU của mình gây nghẽn cổ chai GPU trong nhiều tựa game ở 1440p. Vì vậy, tôi đã nâng cấp lên Ryzen 7 5800X3D, mang lại cho tôi sự cải thiện hiệu năng đáng kể. Đúng là CPU mới của tôi có ít nhân hơn, nhưng mức sử dụng GPU trong các game đã tăng lên, đó là dấu hiệu cho thấy nghẽn cổ chai CPU không còn là vấn đề nữa.
AMD có thể không còn sản xuất 5800X3D, nhưng bạn vẫn có thể mua 5700X3D với giá chỉ khoảng 250 USD, mang lại mức tăng hiệu năng tương tự nếu bạn nâng cấp từ bộ xử lý không có X3D. Đối với tôi, đó là khoản tiền được chi tiêu xứng đáng, không giống như việc phải chi gần 1.000 USD cho một CPU, bo mạch chủ và bộ RAM mới. Chắc chắn, bạn sẽ có được nhiều FPS hơn nữa với 7800X3D hoặc 9800X3D trên nền tảng AM5, nhưng giá trị nhận được khi chỉ cần nâng cấp lên những chip X3D nhanh nhất trên nền tảng AM4 khó có thể bỏ qua. Trừ khi bạn chơi game ở 1080p, những bộ xử lý này sẽ không gây nghẽn cổ chai đáng kể cho các card đồ họa nhanh nhất hiện có, chẳng hạn như RTX 5090 sắp tới.
DDR5 chưa mang lại lợi ích đáng kể
Ở độ phân giải cao, tốc độ RAM không tạo khác biệt đáng chú ý
Một trong những lợi ích lớn nhất khi nâng cấp lên nền tảng AM5 là hỗ trợ RAM DDR5, nhưng xét việc tôi chủ yếu chơi game ở 1440p và 4K, tôi không nghĩ rằng RAM nhanh hơn sẽ tạo ra nhiều khác biệt. Đó là bởi vì ở độ phân giải cao hơn, các game chủ yếu phụ thuộc vào GPU (GPU-bound) hơn là CPU (CPU-bound). Đúng là một bộ RAM DDR5 vẫn sẽ cải thiện FPS của tôi khoảng 3-5%, nhưng điều đó có lẽ sẽ không đáng chú ý trong hầu hết các trường hợp. Quan trọng hơn, tốc độ RAM ít quan trọng hơn đối với các chip X3D vì chúng có bộ nhớ đệm L3 lớn để lưu trữ nhiều dữ liệu mà CPU cần.
Vì vậy, miễn là bạn có một bộ RAM DDR4 đủ nhanh, chẳng hạn DDR4-3600MHz, kết hợp với chip X3D như 5700X3D hoặc 5800X3D, bạn sẽ không nhận được nhiều lợi ích từ việc nâng cấp lên DDR5, đặc biệt nếu bạn chỉ chơi game ở độ phân giải cao. Tại sao phải chi gần 1.000 USD chỉ để cải thiện khoảng 5% tốc độ khung hình của mình? Tôi thà chờ DDR5 trưởng thành hơn và các CPU nhanh hơn mang lại mức tăng hiệu năng đáng kể qua các thế hệ trước khi quyết định chi tiền cho một trong những bo mạch chủ AM5 tốt nhất.
CPU AM5 yêu cầu tản nhiệt mạnh mẽ hơn
Chúng hoạt động nóng hơn các đối tác AM4 tương đương
Không có gì bí mật khi các CPU AM5 – như 7800X3D và 9950X – hoạt động nóng hơn các chip AM4 tương đương. Điều này chủ yếu là do các CPU mới hơn này có mật độ nhân cao hơn, TDP cao hơn và nắp IHS dày hơn khiến việc tản nhiệt kém hiệu quả hơn. Tôi vẫn sử dụng bộ tản nhiệt nước AIO 360mm giá rẻ mà tôi mua cùng với 5900X vào năm 2020. Nó vẫn giữ cho 5800X3D của tôi mát mẻ mà không gặp vấn đề gì, nhưng chủ yếu là do nó có cùng TDP 105W.
Tuy nhiên, các CPU AMD mới nhất, chẳng hạn như Ryzen 7 9800X3D và Ryzen 9 9950X3D, có TDP lần lượt là 120W và 170W. Điều này có nghĩa là tôi sẽ cần thay thế bộ AIO cũ kỹ của mình bằng một bộ tản nhiệt mạnh mẽ hơn với radiator dày hơn, chẳng hạn như Arctic Liquid Freezer III 360 hoặc 420. Bây giờ, đó lại là thêm 120-150 USD vào số tiền tôi phải chi cho bo mạch chủ, bộ RAM và bộ xử lý mới. Tôi sẽ không ngại khoản đầu tư đó nếu nhận được mức tăng hiệu năng khổng lồ, nhưng điều đó chưa thực sự xảy ra, ít nhất là với trường hợp sử dụng của tôi.
AM4 vẫn quá đủ cho nhu cầu của tôi
Việc gắn bó với AM4 không nhất thiết có nghĩa là tôi đang bỏ lỡ những tính năng tiên tiến nhất. Suy cho cùng, điều quan trọng là nhận được mức tăng hiệu năng đáng kể so với số tiền tôi bỏ ra. Đối với một người chơi game ở 1440p và 4K, những cải thiện từ việc có bo mạch chủ hỗ trợ DDR5 và một bộ xử lý X3D nhanh hơn có vẻ là rất nhỏ. Khi CPU AM4 hiện tại của tôi không thực sự gây nghẽn cổ chai cho PC của mình, tôi không thấy lý do gì phải vội vàng chi gần 1.000 USD cho một bản nâng cấp AM5 chỉ để cải thiện tốc độ khung hình của tôi khoảng 10%. Có lẽ khi Nvidia ra mắt sản phẩm kế nhiệm RTX 5090 sau vài năm nữa, 5800X3D có thể trở thành yếu tố hạn chế ngay cả ở độ phân giải cao hơn. Đó là lúc tôi sẽ cân nhắc chấp nhận chi phí và nâng cấp lên AM5.